+12 °С
Ямғыр
Бөтә яңылыҡтар
ФАЙҘАЛЫ КӘҢӘШТӘР
21 Ноябрь 2019, 18:02
Сөгөлдөр ҙә булдымы ризыҡ, тип әйтмәгеҙ!
- И-и-и... винегрет та булдымы ризыҡ? Берәй ятыраҡ салат эшләргә ине. Таныш фраза, шулай бит? Ғәҙәттә ҙур байрамдар алдынан, айырыуса Яңы йыл яҡынлашып килгән осорҙа, йыш ишетергә тура килә уны уңған хужабикәләр ауыҙынан. Әммә винегретҡа еткән ризыҡ бармы һуң әле? Элгәре, беҙ бала саҡта, мәктәптә үткән сәй табындарын да шул биҙәне, һалдаттарҙы әрмегә оҙатҡанда ла, туйҙар гөрләткәндә лә урыны өҫтәл түренән ине. Шулай булмай ни, ингредиенттары ла ябай: картуф, сөгөлдөр, кишер – үҙеңдең баҡсаңдан, өҫтәүенә бик туҡлыҡлы һәм файҙалы... Кем нисектер, таныш турамаға үҙем бала саҡтан тоғролоҡ һаҡлайым. Рәхмәт яуғыры, ситтән күҙәтеүҙәрем уға хыянат итмәүселәрҙең байтаҡ булыуын дәлилләй. Ҡунаҡ өҫтәлдәрендә һаман да йыш ҡына күҙгә салына ул, баш ҡалабыҙ кафе, ашханаларында һәр ваҡыт унан ауыҙ итеү мөмкинлеге бар.
- И-и-и... винегрет та булдымы ризыҡ? Берәй ятыраҡ салат эшләргә ине.
Таныш фраза, шулай бит? Ғәҙәттә ҙур байрамдар алдынан, айырыуса Яңы йыл яҡынлашып килгән осорҙа, йыш ишетергә тура килә уны уңған хужабикәләр ауыҙынан. Әммә винегретҡа еткән ризыҡ бармы һуң әле? Элгәре, беҙ бала саҡта, мәктәптә үткән сәй табындарын да шул биҙәне, һалдаттарҙы әрмегә оҙатҡанда ла, туйҙар гөрләткәндә лә урыны өҫтәл түренән ине. Шулай булмай ни, ингредиенттары ла ябай: картуф, сөгөлдөр, кишер – үҙеңдең баҡсаңдан, өҫтәүенә бик туҡлыҡлы һәм файҙалы...
Кем нисектер, таныш турамаға үҙем бала саҡтан тоғролоҡ һаҡлайым. Рәхмәт яуғыры, ситтән күҙәтеүҙәрем уға хыянат итмәүселәрҙең байтаҡ булыуын дәлилләй. Ҡунаҡ өҫтәлдәрендә һаман да йыш ҡына күҙгә салына ул, баш ҡалабыҙ кафе, ашханаларында һәр ваҡыт унан ауыҙ итеү мөмкинлеге бар.
Шуға бәйле күптән түгел Өфө ҡалаһының Төньяҡ автовокзалында булған хәлде иҫкә алып үтмәксемен. Автобусты бушҡа ҡаңғырып көтөп ултырғансы бер сынаяҡ сәй эсеп, ваҡытты ҡыҫҡартайым, тип, икенсе этажда урынлашҡан ашханаға күтәрелдем. Ҡара таңдан юлға сыҡҡан кеше сәй менән генә хушлана ала буламы һуң инде? Әммә дөйөм туҡланыу урындарында сит-ят ризыҡ алырға ла шикләндерә. Әлбиттә, винегретҡа туҡталдым. Хаҡы ла шаҡҡатмалы түгел. Минең алда торған өлкән йәштәрҙәге ағай ҙа минән күреп: “Әй, үҙебеҙҙең сөгөлдөргә ни етә! Күрәләтә бөжәк ашап ултыраһы баш юҡ”, – тип, көнсығыш “кухняһы”нан баш тартып, таныш турама тултырылған сеүәтәне алды. Өҫтәл артына ултырғас, янда ғына ултырған бер төркөм йәштәрҙең: “Нам тоже свеклу пожрать чтоли, на остальное денег нет”, - тигәндәре ҡолаҡҡа салынды. Баҡтиһәң, һөйләшеүҙәренән самалағанда студенттар булырға тейешле ҡыҙ-егеттәр ашхана клиенттарын ҡыҙыҡ күреп ситтән күҙәтеп ултыралар икән. Аҡса йәлләүҙән түгел, бала саҡтан өйрәнелгән һәм файҙалы булғанға алдым, тип, йәштәр менән тел көрәштереп ултыраһыңмы инде? Үҙ алдыма йылмайҙым да ҡуйҙым.
Их, белһә икән йәштәр, сөгөлдөрҙөң шифалы һәм туҡлыҡлы матдәләргә бай икәнен, сәләмәтлек өсөн файҙаһының күплеген!
Халыҡ медицинаһына күҙ һалһаң, сөгөлдөр ярҙамында күп сирҙәрҙе дауаларға мөмкин хатта. Эсәк-ашҡаҙан ауырыуҙарынан яфаланғандарға көн һайын сөгөлдөр ҡулланырға кәңәш ителә. “Башҡортостан календары” биттәренән килтерелгән түбәндәге кәңәш-тоңоштарҙың, бәлки, һеҙгә кәрәге сығып ҡуйыр:
* Бауыр ауырыуҙарынан.
Уртаса өс сөгөлдөрҙө бәләкәй генә шаҡмаҡтарға ҡырҡҡылап, өс литрлыҡ банкаға һалырға. Ике ҡалаҡ он, 500 г шәкәр ҡушырға.Полиэтилен ҡапҡас ябып, ике тәүлеккә ҡараңғы урынға ҡуйырға. Көнөнә ике тапҡыр болғап торорға. Һуңынан 700 г таҙартылған йөҙөм, 4 стакан шәкәр, ярты стакан һыу өҫтәргә һәм ете тәүлеккә әсетергә ҡуйырға. Көнөнә бер тапҡыр болғатырға. Әҙер булғас, һөҙөп алырға. Бер литр самаһы сөгөлдөр кеүәҫе килеп сығырға тейеш. Көнөнә өс тапҡыр ашарҙан ярты сәғәт алда бер ҡалаҡ эсергә. Өс ай ял итеп алғандан һуң дауаланыу курсын дауам итергә. Бер йылда бауыр сәләмәтләнә.
* Мастопатиянан.
Бер сөгөлдөрҙө бешереп, эре ҡырғыстан үткәрергә һәм бер ҡалаҡ алма һеркәһе ҡушырға. Ауыртҡан күкрәккә 5-10 минутҡа ошо сөгөлдөрҙө йылы килеш һалырға. Был дауалау процедураһын алты тапҡыр ҡабатларға.
* Гаймориттан.
Сөгөлдөрҙө ҡырғыстан үткәреп, һутын һығып алып, бер аҙ йылытҡас, шунда мамыҡты манып, 10 минутҡа бер танау тишегенә, һуңынан икенсеһенә ҡуйырға. Өс көндән һуң ауырыу юҡҡа сығырға тейеш.
* Ҡауаҡҡа ҡаршы.
Өс литрлыҡ банкаға 1,5 л һалҡын һыу ҡойорға һәм туралған сөгөлдөр һалырға. Бер тәүлек тотҡандан һуң йылы һыу ҡушып, сәсте шуның менән йыуырға.
Гөлшат ВӘЛИЕВА.
Читайте нас:
© 2015-2024 Башҡортостан Республикаһы Күгәрсен районы "Мораҙым" ижтимағи-сәйәси гәзитенең рәсми сайты. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Башҡортостан Республикаһының "Башҡортостан Республикаһы" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы.
Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығында теркәлде. 2015 йылдың 12 авгусында бирелгән ПИ ТУ 02-01395-се һанлы теркәү тураһындағы таныҡлыҡ. Директор (баш мөхәррир) Ладыженко А.Ғ., "Мораҙым" гәзите мөхәррире вазифаһын башҡарыусы Р.И.Исҡужина.
Илгә - именлек, йортоңа - ҡот!
Телефон
8 (34789) 2-19-24
Электрон почта
Адресы
Республика Башкортостан, Кугарчинский район, с.Мраково, ул.Ленина, 49
Реклама хеҙмәте
8 (34789) 2-11-85; Электронная почта: [email protected]
Хеҙмәттәшлек
8 (34789) 2-11-85; Электронная почта: [email protected]
Кадрҙар бүлеге
8 (34789) 2-11-77